امشب؛ واریز یارانه بنزین بحساب همه خانوارها؟ | قیمت بنزین تغییر می کند؟

برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس با انتقاد از طرح بازتوزیع یارانه بنزین می‌گویند: فروش بنزین به دست مردم موجب شکل‌گیری بازار سیاه و افزایش قاچاق بنزین خواهد شد و نفعی برای افراد فاقد خودرو که عموماً از اقشار ضعیف جامعه هستند، نخواهد داشت.

یکی از شعار‌های اصلی دولت سیزدهم، عدالت‌محور کردن سیاست‌گذاری‌های کشور در موضوعات مختلف به‌خصوص سیاست‌های اقتصادی بوده است. از جمله اصلاحات مورد تأکید دولت، توزیع عادلانه یارانه‌های پرداختی مستقیم و غیرمستقیم به مردم است.

ازاین‌رو پیشنهاد محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور با عنوان «طرح بازتوزیع یارانه بنزین» باهدف عدالت‌محور شدن توزیع یارانه بنزین و انتفاع همه مردم از یارانه سوخت در دستور کار دولت قرار گرفت. این طرح از اسفندماه سال گذشته به‌صورت آزمایشی در جزیره کیش به اجرا درآمد. بر اساس این طرح به‌ازای هریک از شهروندان کیش، 20 لیتر بنزین در کارت بانکی سرپرست خانوار شارژ خواهد شد.

در این طرح، قیمت بنزین تغییری نکرده و بنزین یارانه‌ای 1500 تومان و بنزین آزاد 3000 تومان است و افراد فاقد خودرو می‌توانند سهمیه بنزین یارانه‌ای خود را به دیگران انتقال داده یا به فروش برسانند.

ظواهر طرح نشان از انتفاع افراد فاقد خودرو و برقراری عدالت در توزیع یارانه سوخت دارد؛ همچنین مجریان طرح خبر از بازخورد مثبت و نتایج موفقیت‌آمیز محله اول آزمایشی طرح بازتوزیع یارانه سوخت در جزیره کیش می‌دهند.

موافقان طرح: آماده تسری طرح به نقاط دیگر کشور داریم

در همین رابطه سعید محمد، مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی 25 فروردین 1401 در یک گفت‌وگوی خبری اظهار داشت: با توجه به برنامه‌ریزی که اتفاق افتاده بود اجرای آزمایشی «بنزین من»، طرحی موفق بوده و به‌عنوان یک الگو در جزیره کیش بدون هیچ‌گونه مشکلی اجرایی شده است.

وی افزود: نتایج اجرای طرح باز توزیع بنزین به دولت ارائه شده و بررسی‌های لازم در حال انجام است که در صورت نیاز به سایر نقاط کشور تسری پیدا کند و جزیره قشم نیز به‌عنوان دومین محل اجرای آزمایشی طرح، آمادگی لازم را برای اجرای آن را در صورت ابلاغ دولت دارد.

مسئولین در شرایطی از موفقیت کامل مرحله آزمایشی و آمادگی برای تسری به کل کشور سخن می‌گویند که ظاهراً مردم جزیره کیش و جایگاه‌داران نظر دیگری دارند.

طرح باز توزیع بنزین در کیش در نگاه مردم

از جمله مهم‌ترین انتقادات مردم جزیره کیش نسبت به طرح بازتوزیع یارانه بنزین، عدم اطلاع رسانی در مورد جزئیات طرح، تخصیص نیافتن سهمیه 20 لیتری به همه ساکنین جزیره کیش علی‌رغم سکونت در این منطقه، ذخیره نشدن سهمیه در کارت‌های بانکی در صورت عدم استفاده از بنزین در طول یک ماه و آشنا نبودن به ساز‌وکار فروش سهمیه در صورت عدم استفاده از آن است. این اظهارات نشان از فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم و فقدان یک بانک اطلاعاتی جامع از ساکنین منطقه اجرای آزمایشی طرح دارد.

علاوه بر این برخی اظهارات دیگر حاکی از آن است که این طرح به طور همزمان با تخصیص عادی سوخت به خودروها در جریان است و صرفاً یک سهمیه سوخت اضافی به برخی افراد تعلق گرفته است.   

کارشناسان چه می‌گویند؟

علاوه بر مردم، کارشناسان حوزه انرژی و نمایندگان مجلس نیز انتقاداتی به طرح فوق دارند. آنان معتقدند فروش بنزین به دست مردم موجب شکل‌گیری بازار سیاه و افزایش قاچاق بنزین خواهد شد و نفعی برای افراد فاقد خودرو که عموماً از اقشار ضعیف، و جامعه هدف اصلی طرح هستند، نخواهد داشت.

در همین رابطه، پرویز محمد نژاد قاضی محله، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی تسنیم، گفت: وقتی بحث منابع مالی و پولی مطرح می‌شود، قطعاً بازار هم شکل خواهد گرفت و همیشه در بازار‌ها افرادی به دنبال سوداگری هستند. کسی که خودرو ندارد، مجبور است سهمیه خود را به فروش رساند و این افراد طعمه سوداگران خواهند شد؛ زیرا کسی سهمیه خود را از بین نمی‌برد و به هر قیمتی می‌فروشد. این معضلات منجر به افزایش خروج غیررسمی و قاچاق بنزین به کشور‌های همسایه خواهد شد.

همچنین حسن مرادی، کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگویی اظهار داشت: طرح بازتوزیع یارانه بنزین در راستای تخصیص عدالت‌محور یارانه‌ها است، اما اعطای سهمیه بنزین به افرادی که فاقد خودروی شخصی هستند، می‌تواند موجب شکل‌گیری بازار سیاه فروش بنزین از طرف این افراد شود.

مرادی ادامه داد: طرح بازتوزیع یارانه بنزین محکوم به شکست خواهد بود. اگرچه در طولانی‌مدت باید‌ به نوع و نحوه یارانه‌ای که به اقشار ضعیف جامعه اعطا می‌شود فکر کرد و برنامه‌ریزی داشت، اما در حال حاضر دولت قادر به اجرای این طرح نیست.

 بر اساس اظهارات اخیر وزیر اقتصاد، طرح بازتوزیع یارانه بنزین از اولویت دولت خارج شده و برنامه‌ای برای گسترش و تسری به کل کشور در این بازه زمانی وجود ندارد. این اظهارات گمانه‌زنی‌ها در مورد مشکلات فراوان طرح و عدم امکان اجرا در تمام کشور را افزایش داده است.