چالش‌های اقتصادی راه حل دستوری ندارد

ایرنا: «داگلاس نورث» برنده جایزه نوبل اقتصادی، می‌گوید «عملکرد متفاوت اقتصاد‌ها در طول زمان متاثر از تغییر و تحول نهادهاست و اینکه نهاد‌ها بر عملکرد اقتصادی اثر می‌گذارند چندان جدال برانگیز نیست.» اقتصاد ایران بر پایه قانون اساسی جمهوری اسلامی از سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تشکیل شده و طبق نظریه نورث، فعالیت بخش خصوصی و تعاونگران در کنار دولت یکی از ضرورت‌های امروز برای ترمیم لایه‌های اقتصادی کشور است. در شرایط کنونی برخی اعضای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گفتگو با ایرنا معتقدند اگر بخش خصوصی به کار گرفته نشود هر روز مشکلات تولید داخل بیشتر و فعالان اقتصادی زمین گیرتر می‌شوند. ** بخش خصوصی، چرخ زاپاس نیست به گفته فعالان اقتصادی، شرط لازم برای فعالیت بیشتر بخش خصوصی پذیرش آن‌ها از سوی حاکمیت است و این جایگاه نباید به مثابه چرخ پنجم یا زاپاس باشد. در این پیوند، عضو کمیسیون رقابت، خصوصی سازی و سلامت اداری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران درباره راه‌های تقویت بخش خصوصی گفت: بخش خصوصی به طور رسا و روشن مخالفت خود را با دستوری بودن نرخ ارز اعلام کرده است؛ با این همه، در نوسان‌های اخیر دولت کار خود را انجام داد و تجربه‌ای را آزمود که پیش از این در کشور امتحان شده بود. «سیدآرش علوی» اعتقاد به بخش خصوصی و نقش آن در رونق اقتصادی کشور را مهم خواند و افزود: همه دولتمردان از خوب بودن بخش خصوصی می‌گویند، اما برخی از آنان در عمل، به آن تبصره و شبهاتی از جمله رانتی بودن وارد می‌کنند؛ در حالی که این بخش باید به عنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی کشور در نظر گرفته شود. ** مشکلات بازار ارز کشور به تحریم‌ها ربطی ندارد این فعال اقتصادی سیاست‌های ارزی و اقتصادی دولت در چند ماه گذشته را چندان مناسب ندانست و گفت: مشکلات بازار ارز کشور به تحریم‌ها ربطی ندارد و به اعمال سیاست‌های اشتباه در این بخش برمی گردد. علوی اضافه کرد: در اقتصاد جهانی اثبات شده این تفکر، اشتباه است که ممنوعیت واردات بسیاری از کالا‌ها فرصتی برای تولیدکنندگان داخلی و رونق تولید ملی فراهم می‌آورد، اما تیم اقتصادی دولت هنوز بر آن تاکید دارد؛ در حالی که رقابت راه بی بدیل پیشرفت اقتصادی است نه محدودیت. ** مسائل اقتصادی، راه حل‌های اقتصادی دارد نه سیاسی عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان تصریح کرد: مسائل اقتصادی، راه حل‌های اقتصادی دارد نه سیاسی و شیوه‌های بگیر و ببندی، بخشنامه‌ای و دستورالعملی جواب نمی‌دهد؛ همچنین زمان می‌برد تا سیاست اشتباه درست شود. علوی گفت: تولید داخلی سال‌ها در معرض آسیب بوده است که نرخ پایین ارز یکی از دلایل آن به شمار می‌رود. به گفته وی، اگر نرخ ارز بر اساس مابه التفاوت تورم و به تدریج بالا رفته بود، کشور نوسان این بخش را تجربه نمی‌کرد. علوی تصریح کرد: دولت خود را قیم تولیدگر و کارآفرین می‌داند و به همین سبب، شاخص‌های کشور در کسب و کار بر اساس آمار بانک جهانی بسیار ضعیف است. وی تاکید کرد بخش خصوصی می‌تواند راه خودش را پیدا کند و پیش برود و به قیم نیازی ندارد. ** تولید، فضای آرام و باثبات نیاز دارد عضو کمیسیون رقابت و خصوصی سازی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز معتقد است تصمیم برخی دولتمردان در سیاست گذاری و عمل چندان همخوانی ندارد و از این رو، کنترل بازار پیچیده شده است. «زهرا اخوان نسب» در گفتگو با ایرنا گفت: دولت نباید در بازار دخالت کند بلکه باید با ابزار‌های کنترلی اجازه دهد قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود. وی افزود: دلالا در اقتصاد، حباب می‌سازند و فضا را ملتهب می‌کنند، اما دولت باید کنترل خود را بخوبی انجام دهد. به گفته وی، ثبت نام تولیدکنندگان در سامانه نیما برای دریافت ارز سیاستی اشتباه بود و کارخانه‌های تولیدی هنوز معطل مواد اولیه خود مانده اند. وی افزود: تولید به فضای آرام و باثبات نیازمند است؛ در حالی که از آغاز امسال تاکنون شاهد افزایش قیمت مواد اولیه بوده و بی ثباتی در تصمیم، آسیب‌های وارد شده به این بخش را مضاعف می‌کند. این عضو اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اصفهان اضافه کرد: رهبر انقلاب امسال را سال حمایت از کالای ایرانی نام نهادند، اما متاسفانه تولید ایرانی در حال زمینگیر شدن است. اخوان نسب تصریح کرد: دولت با کنترل‌های خود باید زمینه برخورداری یکسان همه قشر‌ها از امکانات و تسهیلات را فراهم کند. ** دولت باید تغییر جدی را در نگرش وزیران اقتصادی خود بدهد یک عضو دیگر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز معتقد است دولت باید در نگرش وزیران اقتصادی خود تغییر جدی بدهد. «علی اصغر زبردست» افزود: متاسفانه وزیران اقتصادی دولت بسته خوبی را برای حل مشکلات اقتصادی کشور ارایه نکردند و این مساله، کار را پیچیده‌تر می‌کند. رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی همدان ادامه داد: نسخه‌ای که دولت برای بخش خصوصی می‌پیچد بر نیاز‌ها و شرایط این بخش منطبق نیست. به گفته وی، پیامد تحریم‌های مورد نظر آمریکا هنوز به ایران نرسیده، اما کشور در مدیریت اقتصاد داخلی مقداری به مشکل برخورد کرده است. «دونالد ترامپ» که از بهمن سال ۱۳۹۵ به عنوان رییس جمهوری آمریکا بر سر کار آمده است، شامگاه هجدهم اردیبهشت ماه خروج از توافق هسته‌ای برجام را اعلام و دستور بازگشت تحریم‌ها را در دوره ۹۰ و ۱۸۰ روزه صادر کرد. در پی این تصمیم، برخی شرکت‌ها برای ماندن در بازار ایران یا ترک کردن آن مردد مانده اند؛ هرچند کمیسیون اروپا اعلام کرده است برای مقابله با تحریم آمریکا قانون انسداد را برای حفاظت از شرکت‌های اروپایی اجرا می‌کند. ** تصمیم‌های سلیقه‌ای به فعالان اقتصادی ضربه می‌زند «اگر قرار باشد به تولید داخل پرداخته شود دولت باید یک سری مسائل را به جان بخرد و در حالی که تولیدکنندگان داخلی به حمایت نیازمندند اجازه واردات کالا‌های غیر اساسی را ندهد». این فعال اقتصادی تصریح کرد: در شرایط کنونی اگر بخش خصوصی به کار گرفته نشود هر روز مشکلات تولید ما بیشتر و فعالان اقتصادی زمینگیرتر می‌شوند. زبردست تاکید کرد تصمیم‌های سلیقه‌ای به فعالان اقتصادی ضربه می‌زند و افزود: در سال‌های پس از توافق برجام، فرصت سوزی کردیم و به بخش خصوصی اجازه داده نشد میدانداری کند که اگر چنین می‌شد اقصاد کشور وضعیت بسامانی داشت. به گزارش ایرنا، دولت دستیابی به رشد هشت درصدی در پایان برنامه ششم توسعه را سرلوحه اقدام‌های خود قرار داده است. تحقق این امر مستلزم توجه به بخش خصوصی و اجرای درست اصل ۴۴ قانون اساسی در این زمینه است تا از یک سو، شفافیت اقتصادی افزایش یابد و از سوی دیگر، درآمد‌ها به طور بهینه صرف فعالیت‌های تولیدی با ارزش افزوده دوچندان شود. همراهی دولت و بخش خصوصی یکی از مهمترین شرط‌های بازگشت ثبات اقتصادی به کشور و عبور آسان از گردنه‌های سخت تحریم هاست.