تاثیر استرس بر روی مغز انسان

رویارویی مداوم با استرس میتواند سلامت جسمی و روانی شما را تحت تاثیر قرار دهد، ولی دقیقا چطور روی مغز ما اثر میکند؟ یک مطالعه جدید در دانشکده پزشکی هاروارد به این پرسش پاسخ میدهد.

استرس، به ویژه زمانی که به صورت مداوم تجربه شود، تاثیر منفی قابل ملاحظه ای روی ذهن و بدن ما دارد.

استرس میتواند سبب کج خلقی و احساس خستگی دائمی شده و روی توانایی تمرکز ما نیز تاثیر میگذارد.

به گزارش فارس ایندکس استرس مزمن همچنین میتواند در برنامه خواب ما و قوه جنسی دخالت کرده، و نیز انواعی از بیماری ها را تشدید کند.

این بیماری ها شامل دیابت ، بیماری های قلبی و مشکلات گوارشی هستند.

حتی میزان بسیار کم استرس میتواند ریسک ابتلا به بیماری های مزمن را افزایش دهد.

استرس از لحاظ فیزیولوژیک و چه تاثیری روی مغز ما میگذارد؟ محققان دانشکده پزشکی هاروارد در بوستون، این پرسش را توضیح داده و پاسخ خود را در ژورنال نورولوژی گزارش داده اند.

هورمون های استرس، حافظه را تحت تاثیر قرار میدهند .

در این مطالعه، محققان با شرکت کنندگانی با سن متوسط 49 سال و فاقد تشخیص بیماری دمانس (فراموشی) کار کردند.

در ابتدا، محققان از هر شرکت کننده خواستند که یک آزمون روانشناسی را انجام دهند. آنها همچنین حافظه و توانایی فکر کردن هر شرکت کننده را نیز ارزیابی کردند. به منظور هدف این تحقیق، محققان این توانایی ها را پس از 8 سال دوباره مورد آزمایش قرار دارند.

از سوی دیگر، در ابتدای مطالعه، از همه داوطلبان آزمایش خون گرفته شد. تیم تحقیقاتی، این نمونه ها را در صبح، که زمان مناسبی پس از مدتی غذا نخوردن است تهیه کردند که نتایج دقیق باشند.

محققان به ویژه قصد داشتند میزان کورتیزول را ( هورمون اصلی که در هنگام استرس آزاد میشود) در خون شرکت کنندگان اندازه گیری کنند. پس از ارزیابی میزان کورتیزول، محققان شرکت کنندگان را بر اساس نتایجشان به گروه هایی تقسیم کردند.

آنها شرکت کنندگان را به گروه هایی با میزان کورتیزول بالا، متوسط و کم تقسیم کردند. بدین ترتیب که کورتیزول متوسط به معنای 10.8 الی 15.8 میکروگرم کورتیزول در هر دسی لیتر خون بود.

محققان دریافتند افرادی که کورتیزول بالایی در خون خود داشتند، به نسبت آنهایی که کورتیزول طبیعی داشتند، از قدرت حافظه ی کمتری برخوردار بودند. به عنوان یک نکته ی مهم، ضعف حافظه حتی قبل از آنکه علائم بارز فراموشی در این افراد ظاهر شود وجود داشت.

این علائم حتی بعد از آنکه محققان نتایج را بر اساس فاکتورهای متغیر و مرتبطی مانند سن، جنسیت، سیگار کشیدن و شاخص توده بدنی (BMI) تنظیم کردند، همچنان وجود داشتند.

دکتر جاستین بی اکوفو چوگی، از دانشکده پزشکی هاروارد میگوید:

"کورتیزول عملکردهای بسیاری را تحت تاثیر قرار میدهد. پس تحقیق بر روی این مساله که میزان بالای کورتیزول چه اثری میتواند روی مغز داشته باشد مهم است."

یافتن راه هایی برای کاهش میزان استرس اهمیت دارد

2018 شرکت کننده با انجام MRI موافقت کرده اند تا محققین بتواند حجم مغزشان را اندازه گیری کنند. این کار به آنها اجازه داد تایید کنند که افراد با میزان کورتیزول بالا، به طور کلی حجم مغزی کمتری دارند.

حجم مغزی افرادی که در گروه کورتیزول بالا بودند، 88.5 درصد از جمجه بوده در صورتی که این میزان در افراد با کورتیزول طبیعی، 88.7 درصد بود.

برای افراد با کورتیزول پایین، محققان هیچ رابطه ای میان میزان کورتیزول و حافظه یا حجم مغزی شخص پیدا نکردند.

دکتر اکوفو چوگی میگوید :

"مطالعه ی ما ضعیف شدن حافظه و کوچک شدن مغز در افراد میانسال را قبل از آنکه علائم ظهور کنند، نشان میدهد. پس یافتن راه هایی برای کاهش استرس اهمیت ویژه ای دارد. مثلا خواب کافی، انجام دادن ورزش های ملایم، افزودن تکنیک های ریلکسیشن به زندگی روزانه، یا پرسیدن از پزشک خود در مورد میزان کورتیزول و در صورت نیاز مصرف داروهای کاهش کورتیزول."

او ادامه داد :

"مشورت دادن به همه افراد دارای کورتیزول بالا باید برای پزشکان مهم باشد."

هرچند، محققان اقرار میکنند که تحقیق آنها محدودیت هایی دارد. مثلا این موضوع که آنها میزان کورتیزول خون شرکت کنندگان را فقط یک بار سنجیده اند، که ممکن است نشان دهنده ی میزان قطعی این هورمون در خون آنها نباشد.

علاوه بر این، آنها اضافه کرده اند که اکثر شرکت کنندگان در این مطالعه اروپایی بودند و این موضوع بدین معنیست که نتایج ممکن است درباره ی تاثیر استرس در سایر جوامع صدق نکند.