آیا کسی که نام پیامبر (ص) را بشنود، ولی صلوات نفرستد، گناه کرده است؟

اسلام کوئست: معنای روایت پیامبر (ص) که فرمود: «هر کس نام من را بشنود، ولی صلوات نفرستد، جفاکار است»، چیست؟! پاسخ اجمالی روایات متعددی در نکوهش افرادی وارد شده است که نام پیامبر (ص) را بشنوند، ولی صلوات نفرستند: ۱. پیامبر (ص): «شقی کسی است که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد». [۱]۲. پیامبر (ص): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، راه بهشت را گم کرده است». [۲]۳. پیامبر (ص): «جفاکارترین مردم کسی است که نام من در نزد او برده شود، اما بر من درود نفرستد». [۳]۴. پیامبر (ص): «بخیل کسى است که نام من نزد او برده شود و او بر من درود نفرستد». [۴]هم‌چنین آن‌حضرت (ص) فرمود: «بخیل به تمام معنا کسى است که هر گاه نام من نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد». [۵]۵. پیامبر (ص): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، در جهنم وارد شده است». [۶]۶. پیامبر (ص): «کسی که نام من در نزد او برده شود، ولی بر من درود نفرستد، خداوند او را نمی‌بخشد». [۷]این روایات پیامبر (ص) در واقع، تفسیر آیه ۵۶ سوره احزاب بوده [۸]و تبیین کننده دستور خدا است، نه خواهشی نفسانی و شخصی؛ لذا هر فردی که به هر توصیه خدا - از جمله توصیه موجود در این آیه - عمل نمی‌کند، دل پیامبر (ص) که شاهد و ناظر بر اعمال امت است را آزرده کرده و از این‌راه به او جفا و ستم، می‌کند و راه بهشت را گم می‌کند و به جهنم وارد می‌شود. [۹]گفتنی است که این روایات بیشتر شامل کسانی می‌شود که از روی عناد و دشمنی با آن‌حضرت (ص) صلوات را رها می‌کنند، اما کسانی که احترامشان به پیامبر اسلام (ص) واضح است، اما از روی اشتباه و یا فراموشی این ذکر را ترک کنند، مشمول این روایات نمی‌شوند؛ از این‌رو با وجود چنین روایاتی، هیچ‌کدام از فق‌ها چنین حکمی نداده‌اند که با هربار شنیدن نام پیامبر اسلام (ص) بر همه مکلفان واجب است که صلوات بفرستند و گرنه مرتکب گناه شده‌اند. [۱]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص. ۵۹، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی تا. [۲]. شیخ طوسی، محمد بن حسن‏، الامالی، ص. ۱۴۵، قم، دار الثقافة، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق. [۳]. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج. ۱، ص. ۸۰، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ ق. [۴]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص. ۳۱۲، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق. [۵]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج. ۲، ص. ۱۶۹، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ ق. [۶]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج. ۲، ص. ۴۹۵، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق. [۷]. همان، ج. ‏۴، ص. ۶۷. [۸]. ر. ک: «خواندن آیه «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی ...»، ۶۹۴۳۳؛ «درخواست مؤمنان از خدا برای صلوات بر پیامبر (ص)»، ۷۱۸۸۱؛ «صلوات صحیح و کامل»، ۴۸۲؛ «نوشتن ثواب صلوات در شب و روز جمعه توسط فرشتگان ویژه»، ۷۹۶۰۲؛ «معنای برتری صلوات بر اعمال دیگر»، ۱۰۰۱۱۱؛ «صلوات بر پیامبر در نماز»، ۲۶۹۸۲. [۹]. ر. ک: «نام‌گذاری فرزندی از میان فرزندان پسر به نام پیامبر و ائمه»، ۲۶۸۱۱.