روایت صالحی از مذاکرات هسته‌ای عمان

ایسنا: علی اکبر صالحی که برای بررسی برجام از ابعاد فنی ، تخصصی از جمله غنی سازی سانتریفیوژها،‌سایت های هسته‌ای فردو، نطنز ،‌آب سنگین اراک و نوع همکاری ایران و آژانس در جلسه امروز کمیسیون برجام حاضر شده بود گفت: سازمان انرژی اتمی متعلق به نظام است و نه دولت ها و بدون توجه به چارچوب های نظام تصمیم گیری نمی کند. وی با بیان اینکه احیای فعالیت هسته‌ای به دوران بعد از جنگ تحمیلی بر می‌گردد خاطر نشان کرد: جمهوری اسلامی تصمیم گرفت نیروگاه های هسته‌ای خود را از نو راه اندازی کند. از بین کشورهای موجود روس ها برای ساخت نیروگاه بوشهر اعلام آمادگی کردند و از همان زمان ما به فکر استقلال در تامین سوخت افتادیم به همین جهت وارد چرخه سوخت هسته‌ای شدیم و علیرغم اکراه و امتناع کشورهای دیگر برای همکاری با ایران ما خودمان یک صنعت هسته‌ای بومی و متکی به خود را آغاز کردیم و از اکتشاف تا غنی‌سازی و تبدیل آن به میله های سوخت را خودمان انجام دادیم و الان در مرحله توسعه و تجاری آن هستیم و تولید صنعتی می کنیم. صالحی ادامه داد: در چنین شرایطی باید تحولات عمیقی در نوع ماشین به وجود می آوردیم. ما سال 88 گفتیم که باید IRIرا آرام آرام کنار بگذاریم و سانتریفیوژهای پیشرفته را جایگزین کنیم یعنی از 69 تا 88 به آستانه ها رسیده بودیم از این به بعد باید به کیفیت می پرداختیم . یعنی چه توافق بود یا نبود باید به سوی اقتصادی کردن صنعت هسته‌ای پیش می‌رفتیم و چنین چیزی با IRI شدنی نبود و نیست. رئیس سازمان انرژی هسته‌ای یادآور شد:‌ در مورد پلوتونیوم نیز همه مراحل تولید را طی کردیم و به لحاظ علمی - فنی به مرحله نهایی رسیده بودیم. غنی سازی اورانیوم را نیز کاملا طی کرده بودیم و توانمندی علمی - فنی آن را به دست آوردیم و اگر در مرحله‌ای مثلا برای دو و نیم سال اقدام به تولید نکردیم داوطلبانه تولید نکردیم وگرنه توانمندی آن را داشتیم . حتی چرخه های آن را کامل کرده بودیم. وی با اشاره به نحوه موفقیت ایران در ساخت ماشین های مختلف غنی سازی اشاره کرد: زنجیره 164‌ IR.2m از سال 90 در حوزه تحقیقاتی به کار گرفته شد و بعد به سراغ انواع پیشرفته تر آن رفتیم ما در این مدت توانستیم غنی سازی را به 20 درصد برسانیم و آب سنگین اراک را که از اوایل دهه هشتاد طراحی آن شروع شده بود را پیگیری کردیم و به نتایج خوبی رسیدیم. صالحی خاطر نشان کرد: دلیلی ندارد که ما برنامه ده سال پس از محدودیت های پذیرفته را در برجام بیاوریم و به کسی اعلام کنیم. ما از سال دهم به بعد ظرفیت هایی را داریم که تعداد سوء را افزایش خواهد داد. ما نقشه راهی با آژانس داریم که مطابق با آن پس از ده سال عمل خواهیم کرد. وی همچنین گفت‌: مطابق برجام ما برنامه هسته‌ای کشورمان را مطابق نیاز و امکان تحقیق و توسعه حفظ کرده ایم. در عین حال که حق بازگشت پذیری را داریم و در فاصله کوتاهی شرایط قبلی خود را احیا کنیم. البته بازگشت اراک نیازمند به حداقل دو سال زمان است. رئیس سازمان انرژی هسته‌ای درباره موضوع مسقط نیز گفت: وقتی که به وزارت خارجه رفتم با توجه به سوابقم در موضوع هسته‌ای به دنبال راه حل بودم . روابط ما با عمان هم بسیار خوب بود و برادرانمان برای وساطت اعلام آمادگی کردند ولی ما به جدیت آمریکاهایی اطمینان نداشتیم به همین جهت یادداشتی دادیم که اگر آمریکایی ها حاضرند با پذیرش حق هسته‌ای ایران و لغو تحریم وغیره گفت‌وگو کنند ما هم آمادگی داریم که در نهایت با درخواست اصلی آن‌ها از طریق عمان زمینه گفت‌وگو فراهم شد و مسئولین ارشد نظام هم در جریان موضوع قرار گرفتند. صالحی ادامه داد: به علت بی اعتمادی به آمریکایی ها با شرایطی موافقت شد که موضوع پیگیری شود این موضوع از اواسط سال 90 شروع شد و بالاخره اولین جلسه بهار 91 امکان پذیر شد که برگزار شود. از اولین نشست تا اسفند همان سال طول کشید تا نشست دوم برگزار شد که در آن آمریکایی ها که حق هسته‌ای و حق غنی سازی را پذیرفتند و گفتند که ما آماده ایم که غنی سازی شما را به رسمیت بشناسیم . بنابراین حق غنی سازی در هیچ یک از مذاکرات 1+5 از سوی آمریکایی ها به رسمیت شناخته نشده بلکه در گفت‌وگوی مسقط آمریکایی ها حق غنی سازی ایران را به رسمیت شناختند و بعد از این بود که دولت جدید آمد و مذاکرات را پیگیری کردند. در این جلسه مقرر شد که صالحی در جلسه دیگری نیز در کمیسیون حضور یابد.