معادلات چندمجهولی دولت در سیاست‌خارجی

گروه سیاسی فردا: دولت پزشکیان با شعار تنش زدایی روی کار آمد اما امروز به نظر می رسد ایران در حوزه سیاست خارجی بین دو لبه قیچی فشار غرب و روسیه گیر افتاده است. از طرفی غربی ها مخالف همکاری نظامی تهران و مسکو هستند و از طرف دیگر روس ها به ایران در موضوع زنگزور فشار می آورند. حال این سئوال مطرح می شود که دستگاه سیاست خارجی دولت چهاردهم چه طور می خواهد کشور را از این وضعیت خارج کند.

مرتضی مکی در گفتگو با فردا درباره چالش های پیش روی وزارت خارجه دولت چهاردهم گفت: آقای پزشکیان در انتخابات از لزوم تنش زدایی، آشتی و همزیستی بر اساس اقتدار، حکمت و مصلحت در حوزه سیاست خارجی سخن گفت اما امروز دولت او برای تحقق این وعده با معادلات پیچیده چندمجهولی مواجه است  و دست دولت نیز آنقدر باز نیست که بتواند با سرعت آنچه با مردم وعده شده را محقق کند.

وی با اشاره به لزوم بازنگری در حوزه سیاست خارجی افزود: شرایطی امروز در منطقه و جهان به ایران تحمیل شده که بر وضعیت اقتصادی کشور و معیشت مردم اثر مستقیم و تعیین کننده گذاشته است. دیگر کسی امروز نمی گوید که «تحریم بر اقتصاد ایران تأثیر منفی ندارد» چون این واقعیت است که یکی از راه های گشایش اقتصادی و احیای سرمایه اجتماعی لغو تحریم ها است.

تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به متغیرهای مهم در حوزه سیاست خارجی اظهار کرد: جنگ غزه، جنگ اوکراین و برنامه هسته ایران از جمله موضوعات مهمی هستند که روابط ایران و غرب را پیچیده کرده است. ضمن آنکه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را در 5 نوامبر پیش رو داریم و آن انتخابات می تواند بر سیاست خارجی کشور اثر بگذارد.

وی افزود: کاملا هریس برای عقد قراردادی جدید با ایران اظهار تمایل کرده است. همچنین ترامپ نیز در نقد تحریم ها گفت که «این موقعیت تأثیر دلار آمریکا را در اقتصاد جهانی تضعیف کرده است و اگر پیروز شود همه تحریم علیه ایران و روسیه را لغو خواهد کرد» اما تجربه نشان می دهد که آنچه رئیس جمهور آمریکا در حوزه اختیاراتش می تواند انجام دهد تفاوت می کند با آنچه زمان انتخابات وعده می دهد بنابراین نمی توان سیاست خارجی کشور را مشروط و موکول به تحولات آمریکا کرد.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه نیازمند تعریف روابط هوشمندانه و متوازن با قدرتهای شرق و غرب هستیم، گفت: حمایت روسیه از کریدور زنگزور نشان داد که روسیه می خواهد از اهرم های خودش برای فشار به ایران استفاده کند، با آنکه ما به دلیل همکاری نظامی با مسکو تحت فشار غرب قرار داریم. باید در حوزه سیاست خارجی خود بازنگری کنیم تا در عین برقرار روابط متوازن و مثبت با دنیا، مانع از آن شویم که برگ ایران مورد معامله قدرت های شرق و غرب قرار گیرد.