نتانیاهو چگونه به حیثیت آمریکا ضربه زد؟

حمایت‌های بی‌دریغ ایالات متحده از رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر به یکی از مسائل پیچیده و جنجالی در سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است. رژیم اسرائیل که به‌عنوان یکی از متحدان نزدیک آمریکا در خاورمیانه شناخته می‌شود، در عمل هزینه‌های سنگینی را به واشنگتن تحمیل کرده است. این حمایت‌ها نه‌تنها منافع آمریکا را تأمین نکرده، بلکه در بسیاری از مواقع باعث افزایش نفرت و انتقادات داخلی و جهانی از سیاست‌های این کشور شده است. به جای تبدیل شدن به یک دوست راهبردی، اسرائیل به عاملی برای تضعیف اعتبار آمریکا در سطح جهانی تبدیل شده و هزینه‌های نظامی، سیاسی و دیپلماتیک آن بیشتر به ننگ و بدبختی برای ایالات متحده منجر شده است. این وضعیت به‌ویژه در دوران ترامپ، جایگاه آمریکا را در بسیاری از بحران‌های جهانی و منطقه‌ای به شدت آسیب‌پذیر کرده است.

راهبرد اصلی دولت ترامپ از ابتدای حضور در کاخ سفید، احیای اقتدار و اقتصاد ایالات متحده بود. ترامپ بر این باور بود که با کاهش وابستگی به کشورهای خارجی و بازسازی اقتصاد داخلی، آمریکا می‌تواند جایگاه خود را در سطح جهانی مستحکم‌تر کند؛ اما در مسیر اجرای این راهبرد، حمایت‌های بی‌دریغ آمریکا از رژیم اسرائیل و به‌ویژه شخص بنیامین نتانیاهو، نقشی تضعیف‌کننده ایفا کرده که نه‌تنها هزینه‌های سنگینی برای ایالات متحده تحمیل کرده، بلکه اقتدار این کشور را در عرصه جهانی نیز کاهش داده است.

 هزینه‌های مالی و تسلیحاتی آمریکا از اسرائیل

یکی از اولین اقدامات رؤسای جمهور آمریکا در جهت حمایت از اسرائیل، اعزام تسلیحات و تجهیزات نظامی به این رژیم در طول درگیری‌ها و جنگ‌ها بوده است. اسرائیل به‌طور مداوم از حمایت‌های مالی و نظامی آمریکا بهره‌مند شده است. این هزینه‌ها که در طول سال‌ها به میلیاردها دلار می‌رسد، در نهایت به یک اقدام بی‌فایده و در بسیاری از مواقع به تنش‌های منطقه‌ای و جهانی دامن زده است. 

جنگ‌ها و درگیری‌های مداوم در خاورمیانه به‌ویژه در فلسطین و لبنان، با حمایت‌های آمریکا از اسرائیل به تداوم خشونت‌ها و بی‌ثباتی در منطقه کمک کرده و هزینه‌های سیاسی، نظامی و مالی بسیاری را بر دوش مردم آمریکا گذاشته است.

حمایت‌های ایالات متحده از رژیم اسرائیل به‌ویژه تحت رهبری بنیامین نتانیاهو، یکی از موضوعات اصلی سیاست خارجی آمریکا در چند دهه اخیر بوده است. این حمایت‌ها بر جنبه‌های مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی تمرکز داشته و تأثیرات گسترده‌ای بر روابط آمریکا با کشورهای دیگر به‌ویژه در خاورمیانه گذاشته است.

 حمایت‌های نظامی، مالی و دیپلماتیک

ایالات متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین حامی مالی اسرائیل شناخته می‌شود. از زمان تأسیس اسرائیل در سال 1948، آمریکا همواره از این رژیم حمایت‌های اقتصادی و نظامی کرده است. این حمایت‌ها در دوران نتانیاهو به اوج خود رسید و آمریکا هر سال میلیاردها دلار کمک‌های مالی و تسلیحاتی به اسرائیل اختصاص داده است. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این کمک‌ها، تأمین تجهیزات پیشرفته نظامی و حمایت از اسرائیل در جنگ‌ها و درگیری‌ها بوده است. این تسلیحات به‌ویژه در جنگ‌ها و عملیات‌های اسرائیل علیه فلسطینی‌ها، لبنان و دیگر کشورهای عربی به کار گرفته شده است.  ایالات متحده به‌ویژه در دهه‌ها و سال‌های اخیر حمایت‌های دیپلماتیک خود را از اسرائیل به‌ویژه در سطح سازمان‌های بین‌المللی افزایش داده است. یکی از اقدامات بارز که از سوی ترامپ هم انجام شد، انتقال سفارت آمریکا به قدس در سال 2018 بود که این تصمیم به شدت با مخالفت جهانی روبه‌رو شد و بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی آن را محکوم کردند. ترامپ همچنین از اقدامات اسرائیل در کرانه باختری و نقض حقوق فلسطینی‌ها حمایت کرده است.

حمایت از شخص نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل همواره به‌عنوان یک متحد اصلی آمریکا شناخته شده است. روابط نزدیک بین رؤسای جمهور آمریکا و نتانیاهو نه‌تنها در سطح شخصی، بلکه در زمینه‌های سیاست خارجی نیز برجسته بود. نتانیاهو با استفاده از این حمایت‌ها، توانست سیاست‌های تهاجمی خود را در قبال فلسطینی‌ها و کشورهای عربی پیش ببرد. او همچنین توانست از حمایت‌های آمریکا برای ادامه ساخت‌وساز در مناطق مورد مناقشه کرانه باختری استفاده کند و به افزایش فشار بر فلسطینی‌ها و سایر گروه‌های منطقه‌ای ادامه دهد.

حمایت‌های بی‌دریغ آمریکا از اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو باعث بروز تنش‌هایی در روابط آمریکا با بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی شده است. این حمایت‌ها باعث افزایش انتقادات از سیاست‌های آمریکا در خاورمیانه و تضعیف اعتبار این کشور در میان برخی کشورهای مسلمان و کشورهای توسعه‌یافته شده است. درعین‌حال، این حمایت‌ها به تقویت جایگاه اسرائیل در برابر ایران و سایر دشمنان منطقه‌ای آن منجر شده است.  حمایت‌های آمریکا از رژیم اسرائیل به‌ویژه تحت رهبری بنیامین نتانیاهو، سیاست‌های بلندمدت و تأثیرگذار این کشور در خاورمیانه را شکل داده است. این حمایت‌ها نه‌تنها تأثیرات ژئوپلیتیکی گسترده‌ای داشته، بلکه باعث ایجاد شکاف‌های سیاسی داخلی در آمریکا و انتقادات جهانی از سیاست‌های واشنگتن نیز شده است.

 کاهش اقتدار آمریکا در نتیجه شکست‌های اسرائیل

شکست‌های نظامی و سیاسی اسرائیل در مواجهه با تهدیدات منطقه‌ای و ناتوانی در ایجاد صلح پایدار، ضربه‌ای جدی به اعتبار و اقتدار آمریکا وارد کرده است. به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ که حمایت‌های بی‌وقفه از رژیم اسرائیل صورت گرفت، این شکست‌ها به‌طور مستقیم به سیاست‌های ایالات متحده گره خورده‌اند. آمریکا که همواره به‌عنوان متحد اصلی اسرائیل شناخته می‌شود، پس از هر شکست نظامی یا سیاسی اسرائیل، به دلیل حمایت‌های مستمر خود از این رژیم، در چشم افکار عمومی جهانی آسیب دیده است. 

 این شکست‌ها نه‌تنها اعتبار رژیم اسرائیل را در سطح بین‌المللی کاهش داده، بلکه موجب آسیب‌دیدگی جایگاه آمریکا نیز شده است. در بسیاری از مواقع، کشورهای دیگر به‌ویژه در خاورمیانه، آمریکا را به‌عنوان شریک و مسئول بخشی از این شکست‌ها می‌بینند و این موضوع باعث شده است که انتقادها از سیاست‌های آمریکا در منطقه افزایش یابد. به‌عنوان مثال، در طول جنگ‌ها و عملیات‌های نظامی اسرائیل در غزه و لبنان، بسیاری از کشورهای منطقه به آمریکا به‌عنوان عامل اصلی تداوم خشونت‌ها و بی‌ثباتی‌های منطقه‌ای اشاره کرده‌اند.

این وضعیت باعث شده که اعتبار آمریکا در بسیاری از مسائل جهانی به‌ویژه در خاورمیانه و بحران‌های منطقه‌ای به شدت کاهش یابد. درحالی‌که آمریکا خود را به‌عنوان پیشگام صلح و امنیت در جهان معرفی می‌کند، حمایت‌های یک‌جانبه از رژیم اسرائیل و عدم توانایی در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای، به کاهش نفوذ آمریکا در سطح بین‌المللی منجر شده است. در نتیجه بسیاری از کشورهای جهان به‌ویژه در خاورمیانه، آمریکا را مسئول ناتوانی در ایجاد صلح پایدار در منطقه می‌بینند و این مسأله برای ترامپ و دولت او چالش‌های جدی ایجاد کرده است.

 افزایش نفرت و اختلافات در آمریکا

حمایت‌های مداوم آمریکا چه در دوران بایدن و چه در دوران ریاست‌جمهوری گذشته ترامپ از رژیم صهیونیستی باعث گسترش نفرت و اختلافات در داخل ایالات متحده شده است. با توجه به تنوع فرهنگی و مذهبی در این کشور، تصمیمات ترامپ در حمایت از رژیم اسرائیل به‌ویژه در خصوص مسائل فلسطینی‌ها، اعتراضات زیادی را در میان گروه‌های مختلف آمریکایی برانگیخته است.

این اختلافات تنها به سطح خیابان‌ها محدود نمی‌شود، بلکه به یکی از موضوعات داغ در دانشگاه‌ها و مراکز علمی تبدیل شده است. بسیاری از نهادهای علمی، دانشگاه‌ها و دانشجویان در آمریکا به شدت مخالف سیاست‌های حمایتی ترامپ از رژیم اسرائیل هستند و این موضوع به شکاف‌های سیاسی و اجتماعی در داخل کشور دامن زده است. گسترش این نفرت‌ها و اختلافات به مراکز علمی و فرهنگی آمریکا به‌عنوان نماد اقتدار و مرکزیت تولید علم در دنیا، سبب تضعیف بیشتر جایگاه آمریکا شده است.

نتانیاهو؛ قاتل زنجیره‌ای صلح 

در سطح بین‌المللی، بنیامین نتانیاهو به‌عنوان یکی از عوامل اصلی در تداوم خشونت‌ها و مانع‌تراشی در مسیر صلح شناخته می‌شود. تلاش‌های مستمر او برای جلوگیری از هرگونه روند صلح با فلسطینی‌ها و سایر کشورهای منطقه، باعث شده است که بسیاری از کشورهای جهان نتانیاهو را به‌عنوان «قاتل زنجیره‌ای صلح» معرفی کنند. 

این فشارهای بین‌المللی به‌ویژه با اعلام حکم دیوان لاهه علیه سیاست‌های اسرائیل و اقدامات ناعادلانه آن، در تضاد با سیاست‌های ترامپ قرار دارد.

البته دادگاه لاهه چندین‌بار علیه اسرائیل حکم داده است. حکم دیوان بین‌المللی دادگستری (دیوان لاهه) علیه سیاست‌های اسرائیل به‌ویژه در زمینه اقدامات این رژیم در کرانه باختری و قدس شرقی، یکی از مهم‌ترین و جنجالی‌ترین مسائل حقوقی در زمینه حقوق بشر و قوانین بین‌المللی است. دیوان لاهه به‌عنوان مرجع قضایی بین‌المللی که مسئول حل و فصل اختلافات میان کشورهای عضو سازمان ملل است، چندین‌بار تصمیمات مهمی درباره نقض حقوق بشر توسط رژیم اسرائیل اتخاذ کرده است. یکی از معروف‌ترین حکم‌های دیوان لاهه در سال 2004 صادر شد. این دادگاه در آن زمان تصمیم گرفت که ساخت دیوار جداسازی توسط اسرائیل در مناطق اشغالی کرانه باختری، نقض حقوق بشر است و باید متوقف شود. دیوان لاهه اعلام کرد که این دیوار بر اساس قوانین بین‌المللی به‌ویژه کنوانسیون چهارم ژنو که به حمایت از حقوق غیرنظامیان در مناطق اشغال‌شده می‌پردازد، غیرقانونی است و رژیم اسرائیل باید آن را متوقف کرده و خسارات ناشی از آن را جبران کند. بااین‌حال، رژیم صهیونیستی به این حکم دیوان لاهه توجه نکرد و دیوار را ادامه داد.

در پی این حکم، برخی از دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی فشارهایی برای اعمال تحریم‌ها و فشارهای دیپلماتیک علیه رژیم اسرائیل وارد کردند؛ اما این رژیم همچنان از حمایت‌های دیپلماتیک آمریکا و برخی کشورهای غربی بهره‌مند بود و در عمل هیچ‌گونه تغییری در سیاست‌های خود ایجاد نکرد. در سال‌های اخیر به‌ویژه تحت رهبری بنیامین نتانیاهو، دیوان لاهه در زمینه‌های دیگر نیز درباره سیاست‌های رژیم اسرائیل در مورد اشغال اراضی فلسطینی و نقض حقوق فلسطینی‌ها وارد عمل شده است. این احکام و تصمیمات که به‌ویژه در زمینه حقوق فلسطینی‌ها در خصوص مسکن، آزادی حرکت و دسترسی به منابع طبیعی صادر شده‌اند، همچنان یکی از نقاط چالش‌برانگیز در روابط رژیم اسرائیل با جامعه جهانی محسوب می‌شود.

در نهایت، این احکام و تصمیمات دیوان لاهه به‌ویژه در دوران ترامپ و سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه او در قبال رژیم اسرائیل، به مثابه چالشی برای سیاست خارجی آمریکا و وجهه جهانی آن تبدیل شده است؛ زیرا حمایت‌های آمریکا از رژیم اسرائیل و نادیده گرفتن چنین احکام بین‌المللی، همواره موجب افزایش انتقادات و تضعیف اعتبار آمریکا در عرصه جهانی و به‌ویژه در خاورمیانه شده است.

ترامپ که به شدت به دنبال دریافت جوایز صلح بین‌المللی از جمله جایزه صلح نوبل بوده است، خود را در موقعیتی دشوار می‌بیند که حمایت‌های بی‌وقفه از رژیم اسرائیل نه‌تنها اهداف صلح‌طلبانه‌اش را زیر سوال برده، بلکه فرصتش برای دریافت چنین جوایزی را به شدت کاهش داده است.

حمایت‌های مداوم آمریکا از رژیم اسرائیل به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ و بایدن، به تدریج راهبردهای او برای احیای اقتدار و اقتصاد آمریکا را به خطر انداخته است. هزینه‌های مالی و نظامی، شکست‌های رژیم اسرائیل در جنگ‌ها، افزایش نفرت داخلی در آمریکا و کاهش اقتدار جهانی این کشور همگی نشان‌دهنده این واقعیت است که حمایت‌های بی‌دریغ از نتانیاهو و رژیم صهیونیستی، در عمل به تضعیف جایگاه آمریکا در سطح بین‌المللی و درون‌مرزی انجامیده است. ترامپ ممکن است برای احیای اقتدار آمریکا مجبور به بازنگری در سیاست‌های خود و کاهش حمایت‌های بی‌وقفه از رژیم اسرائیل شود تا بتواند جایگاه پیشین خود را بازیابی کند.

صبح نو