دیپلماسی هسته‌ای ایران و آمریکا در حال جوشش است؟

شورای روابط خارجی آمریکا روز گذشته در مطلبی با عنوان «دیپلماسی هسته‌ای آمریکا و ایران در حال جوشش است» به قلم «ری تکیه» از اعضای این شورا به این موضوع اشاره کرده است که ایده مذاکره از دیدگاه ایران منطقی است.

در این گزارش آمده است: «دیپلماسی وسیله‌ای مؤثر برای محافظت از این برنامه در برابر چنین حملاتی خواهد بود، زیرا بعید است که ایالات متحده یا اسرائیل در حین انجام مذاکرات حمله نظامی انجام دهند. با این حال، ایران در طول این گفت‌و‌گوها امتیاز زیادی نمی‌دهد. اما واقعیت این است که در این مقطع زمانی به سختی می‌توان گفت که واکنش واقعی ایران چیست.

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر عالی ایران، این هفته درباره نامه ترامپ گفته بود «برخی از دولت‌های خارجی و شخصیت‌های سلطه‌گر بر مذاکرات اصرار دارند، در حالی که هدف آنها حل مسائل نیست، بلکه اعمال کنترل و تحمیل دستور کار خود است.» اظهارات رهبر عالی ایران را می‌توان هشداری در برابر اعتماد به ایالات متحده دانست، می‌توان گفت که این دو کشور هنوز در مرحله مذاکره درباره مذاکره هستند. به نظر می‌رسد روسیه، واسطه اصلی در مبادلات کنونی ایالات متحده و ایران است. به نظر می‌رسید ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در گفت‌و‌گوی تلفنی خود با رئیس‌جمهوری ترامپ در اوایل فوریه، روسیه را به عنوان یک شریک میانجی پیشنهاد کرده است. سفر ۲۵ فوریه سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به تهران، شامل گفت‌و‌گوهایی در مورد برنامه هسته‌ای ایران بود و به احتمال زیاد به مناقشه هسته‌ای بین ایالات متحده و ایران نیز اشاره شده است.

لازم به ذکر است که روسیه نیز بخشی از روند دیپلماتیکی بود که در سال ۲۰۱۵ به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) منجر شد. ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد، اما سایر طرف‌ها، از جمله ایران و روسیه، به طور رسمی آن را رها نکرده‌اند. همچنین ایران و روسیه در این سال‌ها روابط نظامی خود را تقویت کرده‌اند.

ترامپ به دنبال این است که با استراتژی فشار حداکثری همانند دور اول ریاست جمهوری خود بر اقتصاد ایران تأثیر منفی بگذارد. در سال 2017، قبل از اینکه ترامپ اولین تحریم‌های ایالات متحده را اعمال کند، ایران روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت خام صادر می‌کرد. تا سال 2020، این رقم به حدود 350,000 بشکه در روز کاهش یافته بود. او امیدوار است که در صورت اجرای کامل، کارزار فشار جدید که با دستور اجرایی در ماه گذشته مجاز شد درآمد نفتی ایران به طور قابل توجهی  از صادرات نفت را کاهش ‌دهد. اما تردیدهای جدی در این باره وجود دارد که آیا این امر صادرات را همان‌طور که در این دستور تهدید شده است، به صفر  یا حتی به سطح سال 2020 می‌رساند. در مجموع این سؤال همچنان باقی است که آیا ایران مایل است برای کاهش تحریم‌ها قائل شود یا خیر. در جریان دولت اول ترامپ، ایران پیشنهادهای ایالات متحده برای گفت‌و‌گو را رد کرد و ایالات متحده را به دلیل خروج از برجام سرزنش و تأکید کرد که این مسئولیت ایالات متحده است که به این توافق بازگردد.»

روزنامه ایران