در آموزش جنسی باید به مدل بومی خودمان برسیم

سرویس فرهنگی فردا: قسمت جدید برنامه «به اضافه مستند»، با حضور یاسر عرب کارگردان مستند «یک پیشنهاد ساده» و حجت الاسلام والمسلمین زائری و با اجرای علی صدری نیا روی آنتن شبکه مستند رفت. در این برنامه یاسر عرب در خصوص اینکه چرا در چند سال اخیر چندین مستند با موضوع مسائل جنسی تولید شده است گفت: من کارم را تقریبا چهار پنج سال پیش آغاز کردم و تولید این مستند حدودا سه سال به طول انجامید. به نظرم در این چهار سال اخیر شرایط کشور به این آستانه بحرانی که در فیلم به تصویر کشیده می شود نزدیک شده بود و من هنگامی که می خواستم کارم را شروع کنم شرایط خیلی بسته تر از زمان حال بود و برخلاف امروز که صحبت کردن در رابطه با این موضوعات در فضای رسانه ای کمی راحت تر شده است آن زمان این موضوع خیلی دشوار به نظر می رسید.

عرب : می خواستم فیلمم را بدون حضور کارشناس بسازم

وی افزود: آن زمان من خدمت آقای زائری رسیدم و به ایشان گفتم که با هر کارشناسی که تماس می گیرم و با او در این رابطه صحبت می کنم او دیگر حتی جواب تلفن هم دهد و من قصدم این است که این فیلم را بدون حضور هیچ کارشناسی بسازم.

عرب اضافه کرد: ایشان قاطعانه مانع این کار شد و بنده را به چند نفر معرفی کرد و به من گفت که شما این کار را شروع کن و از این افراد هم در کارت کمک و بهره بگیر، چرا که هر چقدر هم که کار کارشناسی شده باشد باز هم حضور کارشناسی بسیار مهم است.

این مستندساز با اشاره به این موضوع که حتی بعد از این ماجرا هم کسی جلوی دوربینش نیامد گفت: وقتی مجدد موضوع را به آقای زائری عرض کردم، ایشان گفتند بیا با خود من صحبت کن و بعد از آن مجددا به سراغ افراد مختلف رفتم و آنها وقتی می دیدند حجت الاسلام زائری قبل از ایشان مصاحبه کرده است حاضر به مصاحبه می شدند.

عرب در پاسخ به سوال مجری در مورد خط روایت فیلم و چرایی آشفتگی فیلم گفت: ببینید این مستند که پخش کردید در واقع خلاصه سه قسمت چهل و پنج دقیقه ای است که حدود پنجاه دقیقه از این مستند برش خورده است تا مخاطب در یک قسمت بتواند همه مستند را ببیند. در واقع این مستند فشرده سه قسمت کار است که در کنار هم تدوین شده است.

در ادامه گفتگو زائری در خصوص مستند یک پیشنهاد ساده گفت: مهمترین چیزی که در کار ارزشمند آقای عرب به چشم می آید همین جرات و جسارت ایشان در ساخت این مستند و همین نکته ای که خود ایشان تحت عنوان شجاعت طرح مسئله بیان کرد.

زائری: کارشناسان ترجیح می دهند خودشان را بد نام نکنند

وی افزود: متاسفانه مهمترین مشکلی که ما در طول این سالها داشتیم و همچنان هم گرفتار آن هستیم این است که ما به خیلی از مسائل اصلا فکر نمی کنیم. در بعد فردی چون خر ما بعد از مدتی پل می گذرد و من به عنوان یک فرد میانسال هنگامی که این دوران را سپری می کنم دیگر یک این موضوع فکر نمی کنم که دیگرانی مانند من هم در این شرایط و حتی بد از آن قرار دارند.

زائری ادامه داد: در حوزه اجتماعی هم کسانی که مسئولیت و جایگاه دارند و توقع این است که اینها به این مسئله بپردازند، این افراد هم ترجیح می دهند که به کلی صورت مسئله را پاک کنند. به هر حال این یک موضوعی است که جزو تابوهای عمومی در جامعه مطرح می شود و افراد مختلف ترجیح می دهند که خودشان را بدنام نکنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این مساله تابو است یا خیر گفت: قطعا بخشی از این مسئله باید تابو باقی بماند و حریم هایی در جامعه وجود دارد که نه من و نه آقای عرب و هیچ کس دیگری حق شکست این حریم ها را ندارد اما واقعیت را هیچ وقت نمی توان نادیده گرفت. مسئله ما این است که گاهی می آییم و به طور کلی صورت مسئله را پاک می کنیم . اینکه ما باید در چه حوزه هایی از این مسئله ورود پیدا کنیم و چگونه این کار باید صورت بگیرد، این موضوعی است که باید متفکران و کارشناسان بنشینند و راجع به آن فکر کنند اما وقتی که ما به هیچ وجه راجع به این مسئله فکر نمی کنیم و حتی آن را نادیده می گیریم جوابی هم برای آن به دست نمی آوریم.

عرب : این چیزهایی که شما در فیلم می بینید اولین چیزهایی است که اگر به خیابان بروید با آنها روبرو خواهید شد!

یاسر عرب در پاسخ به سوال مجری در مورد وضعیت دسترسی به منابع تصویری گفت: گاهی اوقات شما بر روی موضوعاتی کار می کنید که دستتان به لحاظ تصویری خیلی باز است ولی گاهی اوقات هم شما به مسائلی می پردازید که دستتان به لحاظ تصویری خیلی بسته می شود. از طرفی من هم نمی خواستم فیلمی بسازم که در گوشه ای گذاشته شود و خاک بخورد، بلکه می خواستم فیلمی بسازم که حرفم را در آن بزنم و بالاخره دیده بشود.

عرب ادامه داد: به نظرم ما چیز زیادی را به تصویر نکشیدیم و این چیزهایی که شما در فیلم می بینید اولین چیزهایی است که اگر به خیابان بروید با آنها روبرو خواهید شد و در واقع قصه این است که ما دوربین به دست گرفتیم و قدم قدم جلو رفتیم و فیلم را ساختیم و این فیلم در حین تولید ساخته شد.

عرب : پژوهش فیلم در حین تولید شکل گرفته است

این مستندساز در پاسخ به این سوال که آیا پژوهش فیلم در حین تولید شکل گرفته است، گفت: این پژوهش به گونه ای بود که من شش ماه سرگیجه داشتم که از بین اینها کدام یک درست می گویند؟ نیروی انتظامی چرا اینگونه می گوید، یا اینکه آن کسی که از زاویه حقوقی به ماجرا نگاه می کند خیلی نظرش با آن کس که از لحاظ سلامت جنسی به موضوع می نگرد متفاوت است. به طور قطع می گویم که من پنج شش ماه اول فقط این حرف ها را می شنیدم. سراغ افراد مختلف می رفتیم حرف آنها را می شنیدیم ویک پژوهش هایی را هم زمان انجام می دادیم که آقا چه کار باید کرد؟

علی صدری نیا در ادامه برنامه با طرح سوالی بیان کرد: خیلی وقت ها به این کشورها ارجاعاتی داده می شود. حتی در خود مستند هم در جاهایی دیده می شود که ببینید که کشورهای خارجی چگونه در این رابطه آموزش می دهند. می خواهم ببینم آیا شما این ارجاع دادن را درست می دانید؟

زائری با اشاره به اینکه این موضوع تا حد زیادی درست است گفت: واقعیت این است که ما الان در یک گسل و شکاف تاریخی عمیقی در این رابطه حرف می زنیم. تحولات اجتماعی تغییراتی را به وجود آورده که میزان توجه به این موضوع نه تنها در ایران بلکه در همه جای دنیا به شدت افزایش پیدا کرده است. از طرفی ظرفیت تکنولوژی و رسانه به شدت این موضوع را در دسترس قرار داده است.

صدری نیا در ادامه بحث با اشاره به برخی نتایج آموزش های جنسی در کشورهای خارجی گفت: آمار نشان می دهد که در کشوری مانند آلمان طی یک دوره ده ساله که آموزشهای جنسی را در میان دانش اموزان آموزش داده اند نه تنها مانع از پیشگیری بارداری دختر بچه های جوان نشده اند بلکه به صورت تصاعدی میزان بارداری دختران نوجوان افزایش پیدا کرده است.

صدری نیا: آموزش ها در کشور غربی نتیجه عکس داده است!

وی افزود: در آمریکا دکتر رابرت جینسر که از مروجین بحث آموزشهای جنسی در مدارس بوده است و از اساتید دانشگاه هاروارد هم هست، ایشان می گوید من از ده سال پیش این آموزشها را شروع کردم ولی بعد از یک دوره ده ساله به این نتیجه می رسد که این اموزشها نتیجه عکس داده اند و به اشتباه خودش اعتراف می کند و در سایر کشورهای غربی نیز همین موضوع با روشهای مختلف دیده می شود که این آموزشها نتیجه معکوس داده است. در واقع این احساس ایجاد می شود که این حرفی که گفته می شود حرف کارشناسی شده ای نیست!

زائری در صحبت های مجری برنامه گفت: کدام حرف؟، من نمی دانم چه کسی این حرف را زده است. من در بخش قبلی چنین حرفی را بیان نکردم بلکه من منظورم این بود که ما باید به این موضوع فکر کنیم.

وی افزود: آیا باید برای تسهیل ازدواج کاری کرد، آیا باید مسئله ازدواج را سخت تر گرفت و آیا باید آموزش هایی در این زمینه پیش بینی کرد یا نباید این کار را انجام دهیم. چیزی که مسئله ماست این است که هیچ کس در کشور اصلا به طور درست و حسابی به این موضوع درست فکر نمی کند.

زائری: دغدغه آموزش مسائل جنسی با سفر به کشورهای خارجی در من بیدار شد

این کارشناس در مورد اشاره اش به تجربه سفر او به کشورهای خارجی و آموزش آنان گفت: شما فرمودید که این دغدغه از کجا شروع شد که من گفتم با حضور در آن کشور و دیدن این مسئله این دغدغه در وجود من هم بیدار شد.

حجت الاسلام زائری در پاسخ به این سوال که با این شرایط می توان از تجربه کشورهای خارجی الگو گرفت یا نه، گفت: وقتی که نشستیم و فکر کردیم آن موقع به این نتیجه می رسیم که آیا می شود از این تجربه ها استفاده کرد یا نمی شود؟ بحث من بالاتر از این حرفهاست. بحث من این است که من امروز به عنوان یک روحانی این دغدغه را دارم که تا مخاطب من یک مسئله جنسی پیدا می کند سریع او را به خدا وصل نکنم و پای دین را وسط نکشم. هزار ویک عامل و مسئله وجود دارد که در این قضیه می توانند سهیم باشند از مسائل پزشکی گرفته تا نوع تغذیه و آلودگی هوا و هزار و یک مسئله وجود دارد که باعث می شود که یک نوجوان در این دوره دچار اختلال هایی بیشتر از نوجوانان نسل های قبلی خودش بشود.

این کارشناس ادامه داد: فاصله ای که الان ایجاد شده فاجعه است. در گذشته طرف پانزده سالگی بالغ می شد و در هجده سالگی هم ازدواج می کرد ولی الان طرف در دوازده سالگی بالغ می شود در بیست و هشت سالگی هم هنوز نتوانسته که داماد شود. اینها مسائلی است که هیچ کس راجع به آن فکر نمی کند.

وی افزود: اینکه مثلا خیلی وقت ها گفته می شودکه چون آنجا دسترسی راحت تری وجود دارد درنتیجه چشم و گوش آنها سیر است و من خودم شخصا و با تمام وجود به این نتیجه رسیدم که این گزینه نا مربوط است. اتفاقا خیلی وقت ها این دسترسی راحت تر عطش و گرسنگی بیشتری را ایجاد می کند.

عرب: اینکه آموزشی که در کشورهای غربی وجود دارد در پکیج زیست محیطی آنها طراحی شده است

یاسر عرب نیز در ادامه گفتگو در خصوص الگوبرداری از غرب در مسائل جنسی، گفت: اول اینکه آموزشی که در کشورهای غربی وجود دارد در پکیج زیست محیطی آنها طراحی شده است. یعنی شبکه هایی که در آن کشورها فیلم های آنچنانی پخش می کنند در حال گسترش است و قطعا این آموزش در قبال آن شبکه ها است.

وی افزود: نکته دوم اینکه ما دو نوع آموزش داریم؛ یک نوع آموزش بر پایک خویشتن داری است که متاسفانه در غرب هم همین نوع آموزش را به کار برده اند که امروز از کاهش موفقیت آن سخن به میان می آید و یک نوع دیگری از آموزش وجود دارد که می گوید شما در همین رابطه ای که داری حداقل آموزش هایی را ببین تا باردار نشوی یا اینکه دچار بیماریکای خطرناک نشوی.

عرب در توضیح وضعیت آموزش جنسی در کشورهای اسلامی گفت: من حتی می گویم که کشورهای اسلامی هم نمی توانند الگوی ما باشند. آن کشورها می توانند رهنمود خوبی برای ما باشند که اینکه ما هم بتوانیم الگوی مناسب خودمان را پیدا کنیم. همین حرفی که حاج آقا می زند کاملا درست است. ما باید یک مدل بومی برای کشور خودمان تهیه کنیم اما به نظرم تجربه این کشورها بسیار موفق تر از کشورهای غربی است.

زائری در خصوص تجربیات کشورهایی مثل لبنان گفت: فضای فرهنگی ایران کاملا اختصاص به کشور خودمان دارد و کاملا متفاوت از این کشورها است.

صدری نیا: ادعا شده مالزی جزو کشورهای موفق در آموزش های جنسی است ولی مالزی طبق آمار بزرگترین مرکز فحشا است

صدری نیا در ادامه بحث با اشاره به اینکه ادعا شده است که مالزی جزو کشورهای موفق در امر آموزش است؛ گفت: یک آمار دیگری از کشور اسلامی مالزی برای شما ارائه می کنم که در مستند هم گوشه هایی از تجربیات این کشور نشان داده می شود. این آمار می گوید مالزی خودش بزرگترین مرکز فحشا در جهان است!

حجت الاسلام زائری در پاسخ به این سوال گفت: این ادعا شده که به من ربطی ندارد ولی من هیچ گاه چنین ادعایی نکردم. من می گویم برای حل مشکلات این جامعه اعم از ترافیک، اعتیاد و... باید راه حلی پیدا کرد.

مجری برنامه با اشاره به مشکلات آموزش جنسی در مدارس خارج از کشور گفت: وقتی کشورهای غربی به سمت آموزش جنسی در مدارس پیش می روند یک اتفاقی در مدارس آنها شکل می گیرد که مثلا یک سری نتایجی به دست می آورند که آن هم اصلا به ما ربطی ندارد ولی حالا ما می آییم با نگاه ژورنالیستی در مستند به ماجرا می گوییم ببینید که کشورهای غربی چه آموزشهایی به کار می برند!

حجت الاسلام زائری در پاسخ به صحبت های مجری برنامه، بیان داشت: موضوع بحث ما آموزش جنسی در مدارس نیست و بخشی از مستند به طور طبیعی این سوال را مطرح می کند. اصلا ما فرض کنیم که این بحث به اینجا رسیده است. آیا این بحرانی که در کشورهای غربی نام بردید در مدارس ما وجود ندارد؟

زائری ادامه داد : اینجا ملاک نه نظر من است و نه نظر شما و نه تمام بینندگان محترم، ما باید اول به سراغ مدارس برویم و آمار بگیریم. باید اول بررسی کنیم و ببینیم چه خبر است و بعد برای آن حد بحرانی که وجود دارد تدبیر کنیم.

عرب: سنین بلوغ تا ازدواج دوران بحران است که فکری برای آن نشده است

در ادامه یاسر عرب در پاسخ به این سوال که چرا به برخی عناصر تحریک آمیز و نقش آنها در تربیت جنسی نوجوان در مستند به خوبی اشاره نمی شود، گفت: من قبول دارم که ما در یک دنیایی هستیم که محرک ها خیلی بیشتر هستند، اما شما دارید آموزش را به محرکی که کمی قابل لمس تر است گره می زنید. ما شاید خیلی راجع به آموزش صحبت کردیم اما در نیمه اول مستند به موضوع آموزش پرداخته شد و در نیمه دوم مستند به موضوع افزایش سنین بلوغ تا ازدواج و تکانه های شدید جنسی که در این دوران مشاهده می شود اشاره گردید که خیلی اهمیت بیشتری هم داشت.

وی افزود: اجازه بدهید من به جای اینکه راجع به محرک ها صحبت بکنم سوال همان پسربچه جوان را که در پارک از من پرسید را تکرار کنم. او از من پرسید آقا من الان نیاز جنسی دارم و هیچ دسترسی ندارم و کاری هم به تو و ساختار و حکومت و ... ندارم. من الان ساعت چهار بعداز ظهر نیاز جنسی دارم و بالاخره تا ساعت هشت شب به این نیازم پاسخ خواهم داد. آیا من می توانم تا ده سال دیگر که زمان ازدواجم برسد صبر کنم.

عرب ادامه داد: ببینید محرک ها مهم هستند ولی اولویت چیز دیگری است. ما الان یک سری فیلمساز داریم که از سر آسیب های اجتماعی دارند نان سیاسی می خورند. چه از تولیدات داخل که مشکلات اجتماعی را چماق کردند و تو سر یکدیگر می کوبند و چه از تولیدات بیرون که بر روی چهارجنسه ها و پنج جنسه ها کار می کنند.

زائری: پر کردن اوقات فراغت بهترین راه کم کردن محرک هاست

زائری در پایان برنامه پیرامون نقش محرک های جنسی در وضعیت موجود گفت: ببینید نکته ای که من بارها سعی کردم بدان اشاره کنم این است که مسئله را نمی توان با ساده انگاری از کنارش گذشت. ببینید همین مسئله حجاب را نمی توان با مطرح کردن مسائل شرعی خون شهدا و ... حل کرد.

وی افزود: یکی از عواملی که می تواند تاثیر این محرک ها را کم بکند پر کردن اوقات فراغت بچه هاست. من با آمار می توان به شما عرض کنم هر چه از آن طرف ابزار و تهدیدها بیشتر شده وسائل و ابزار سرگرمی بچه ها کمتر شده است و الان تنها چیزی که این بچه ها را سرگرم می کند تبلت و موبایل و وسایل اینچنینی است و این به طور طبیعی مشکلات را چند برابر خواهد کرد و اینکه گفته می شود باید راجع به این موضوعات تدبیر کرد مربوط به همه ابعاد ماجرا می باشد.